Күчерү техникасы

Күчерү техникасы.

Тирәлектә хәрәкәт итү этаплары:

• Масса авырлыгын башка тән авырлыгыннан азат итәрлек итеп күчерегез;

• Азат ителгән тән авырлыгын яңа урынга күчерегез;

• Яңа урында авырлыкны тигез итеп бүлү, баланс табу.

Транспортлау принцибы:

• Күчерү өчен күтәрү һәм күтәреп бару түгел, ә “тарту” һәм “этү”;

• Тән авырлыгын тигез итеп бүлү;

• Авырлыктан азат тән өлешләрен күчерү;

• Баланс урнаштыру.

Күчерүнең алтын кагыйдәләре:

• Хәрәкәтне уңайсызламый торган уңайлы кием, үкчәсез, бауларсыз артлы аяк киеме;

• Пациентка хәрәкәтнең мәгънәсен һәм аның анда катнашуын аңлату ("сез миңа хәзер моны эшләргә булышырсыз...");

• Пациентның мөмкинлекләрен максималь куллану (кеше үзе эшли алган бар нәрсәне үзе эшләргә тиеш!);

• Пациентка барлык гамәлләр турында хәбәр итү ("хәзер мин сезгә борылырга булышырмын");

• Умыртка сөягенең физиологик бөгелүен саклагыз;

• Хәрәкәт иткәндә арканы бөкләмәгез һәм бормагыз;

• Аякларны тез һәм янбаш буыннарында бөгеп торырга (аркаңны сакларга телисең икән, түбән утырырга кирәк!);

• Киң таяныч мәйданы – аяклар җилкә киңлегендә яки бераз киңрәк; яки бер аяк алда, икенчесе артта;

• Пациентны мөмкин кадәр якынрак урнаштыру (арка сәламәт булсын өчен, авыруны ныграк кочакла!).

Ярдәм иткәндә дөрес эшләмәгән очракта караучы өчен туган куркынычлар:

• Арка җәрәхәтләре;

• Эмоциональ ару.

Пациент өчен:

• Куркынычсызлык бозылу;

• Икенчел катлауланулар (тән бозылу, контрактура, пневмония, егылу).

Грамоталы ярдәм, пациентны дөрес урнаштыру һәм йөртү өчен аның тирәсендә буш урын җитәрлек булырга тиеш.

Пациентны дөрес күчерү аның хәрәкәт итү процессында билгеле бер катнашуын күздә тота (әгәр аның мөмкинлеге булса), бу пациентка үз тәне белән идарә итәргә өйрәнүне дәвам итәргә мөмкинлек бирә.

Урындык, карават кырыена күчереп утырту:

1. Сулга авыштыру;

2. Тәннең уң өлеше азат ителә;

3. Аны урындык кырыена күчерү;

4. Тигез утырту;

5. Авырлыкны баланслау һәм яңадан тән авырлыгын күчерү;

6. Уңга авыштыру;

7. Сул якны урындык кыры юнәлешендә күчерегез;

8. Авыруның мөмкинлекләрен җәлеп итү балансын табу - бу авыруда үз-үзенә ышаныч һәм мөстәкыйльлекне уята;

9. Барлык гамәлләрне дә әйтә барырга кирәк.

 

Пациентны аркасына бер ягына борып яткыру:

1. Авыруның бер кулын хәрәкәт юнәлешендә куегыз;

2. Борылу юнәлешендәге кулын читкә алып куярга;

3. Борылышның каршы ягындагы аягын тездән бөкләргә;

4. Башы борылыш ягына каратырга;

5. Бер кулы белән калак сөягенә, икенчесе белән бөгелгән аягының тезннән тотып, пациентны борырга;

6. Һәрбер гамәлне әйтә бару;

7. Авыруның мөмкинлекләрен чамалау;

8. Манипуляцияләрнең куркынычсызлыгын тәэмин итү.

 

Карават кырыена утырту:

1. Авыруның аякларын тезләреннән бөгәргә;

2. «Аяк массалары»нан («араларны» хәрәкәт итәргә калдырабыз) һәм иңбашынан тотып авыруны үз ягыгызга борырга;

3. Кул һәм баш борылыш юнәлешендә бара;

4. Тәнебезнең өске өлешен тартып, ботларыбызга таянып, пациентны карават кырыена утыртабыз;

5. Баланс табабыз;

6. Барлык гамәлләрне дә әйтә барырга.

 

Пациентны карават башына тартып китерү:

1. Пациентны 30 градуска үз ягыгызга борыгыз, тәннең бер өлешен авырлыктан азат итегез,;
2. Шул өлешне аркадан (калак сөяге өлкәсеннән) тотып, шул ук вакытта оча сөяге белән этенеп караватта өскә таба этәрергә кирәк булачак;
3. Аяклары бөгелгән;
4. Балансны саклап, авыруны аркасына яткырабыз;
5. Шуны ук авыруны үзебездән капма-каршы якка борып эшлибез;
6. Ике тапкыр эшләгәннән соң, пациентның аякларын яңадан тезләреннән бөгеп куярга кирәк;
7. "Елан" ысулы белән авыруны ике алымда тартырып куярга була;
8. Караватта хәрәкәткә комачаулаучы мендәрләр, юрганнар һәм башка әйберләр булырга тиеш түгел.

 

Караваттан креслога/коляскага күчерү:

1. Пациент мәгълүматлы һәм күченергә риза;

2. Караватны селкенмәслек итеп куегыз;

3. Авыруга күчерү планыгызны аңлатыгыз;

4. Авыруны аяклары идәнгә тиярлек итеп караватка утыртыгыз, аяк киеме уңайлы һәм тайгак түгел;

5. Авыруның физик яктан көчлерәк булган ягыннан караватка кечкенә почмак астында борып урындык яки кресло куегыз;

6. Әгәр дә сез авыруны кресло-каталкага күчерәсез икән, кул һәм аяк куйгычларны алып , креслоны тормозга куегыз;

7. Сезнең тезләрегез бөгелгән, аркагыз туры булырга тиеш;

8. Бер кулыгызны авыруның җилкәсенә, икенчесен аның ботларына куегыз;

9. Аркагызны билдән бормагыз;

10. Авырудан сезне билдән яки җилкәдән (ләкин муеннан түгел) кочаклавын сорагыз, үзегез исә  кулларыгызны аның куллары астыннан үткәрегез;

11. Авыру хәрәкәткә әзер булгач, аның янбашлары карават кырыенда булырга,  аяклары идәндә торырга, ә үкчәләре хәрәкәт юнәлешендә бераз борылган булырга тиеш;

12. Креслодан ераграк булган аягыгызны авыруның тезләре арасына, ә икенче аягыгызны хәрәкәт юнәлешендә куегыз;

13. Тезләрегезне бөкләгез, корсак һәм янбаш мускулларыгызны кысыгыз, аркагызны туры тотыгыз. Авыруга мөмкин кадәр якынрак торыгыз. Аны кисәтегез, “3” исәбенә сез аңа торып басарга ярдәм итәрсез.

14. Инерция булдыру өчен һәр санда бераз алга һәм артка селкенегез. 3 исәбенә, авыруны үзегезгә кысып һәм арканы туры тотып, тәнегезне рычаг итеп кулланып, авыруны күтәрегез

15. Борылганда аякларыгызны читкә күчермәгез, үкчәләрегездә борылыгыз

16. Авыру кресло-каталка алдында урын алганчы, аның гәүдәсен бору белән бер үк вакытта үзегез дә борылыгыз

17. Сак кына авыруны креслога төшерегез.

18. Ул креслога утыргач, кул һәм аяк  куйгычларны урынына куегыз, аякларын аяк куйгычка куегыз.

 

Авыруны күтәрү мизгеле

Өстәмә җиһазлар кулланырга мөмкин: әйләнүче диск, күчереп утырту билбавы һәм транспорт тактасы.

Әйләнүче дискны куллану

Егылган пациентны идәннән торгызу:

1. Тынычланыгыз;

2. Берәрсен ярдәмгә чакырыгыз (кычкырмагыз, пациентны куркытмагыз);

3. Авыруның зыян күрү-күрмәвен күз белән тикшереп чыгыгыз;

4. Пациенттан кай төше һәм ничек авыртын сорагыз;

5. Әгәр авырту һәм күренеп торган зыян булмаса, пациентны идәннән күтәрә аласыз;

6. Күтәрү стратегиясе турында уйлагыз һәм пациентка хәбәр итегез;

7. Пациентның хәрәкәтләрен үз хәрәкәтләрегезгә охшатып юнәлтегез;

8. Авырлыксыз тән өлешләрен күчерергә булышыгыз;

9. Баланс табыгыз;

10. Авыру утырып торсын, аңына килсен. Аңа эчемлек тәкъдим итегез, хәлен белегез;

11. Егылу протоколын тутырыгыз;

12. “Авыру тарихы бланкына языгыз;

13. Сменага бу турыда мәгълүмат бирегез.